آیا بیماری پسوریازیس خطرناک است؟

فکر میکنم برای جواب به تیتر اصلی مقداری زود است. در ابتدا باید بفهمیم بیماری پوستی پسوریازیس چیست و سپس با انواع آن اشنا شوید تا متوجه شوید که کدام از آنها می‌تواند خطرناک باشد. خب بریم سراغ اصل مطلب...

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس یک نوع بیماری پوستی است که از نقص در سیستم ایمنی بدن نشات می گیرد. در واقع این سلول های محافظتی بدن و سلول های ایمنی هستند که به عنوان گلبول سفید شناخته می شوند و دچار اختلالی می شوند که سول های پوستی  را به عنوان عامل بیگانه در نظر گرفته و شروع به جنگ و از بین بردن این سلول های مظلوم می کنند.

علت این امر که چرا گلبول های سفید و در راس آنها لنفوسیت های  T سول های خودی را مورد هدف و حمله قرار می دهند مشخص نیست. حال وقتی گلبول های سفید شروع به از بین بردن سلول های پوستی می کنند چه اتفاقی می افتد؟ 

خب سلول های پوستی نیز بیکار به نظاره نمی نشینند، آنها  شروع به تکثیر شدن می کنند تا با گلبول های سفید مقابله کنند. نتیجه این جنگ و درگیری بین سلول های خودی قرمزی و پوسته پوسته شدن پوست است که عکس آن را در پایین مشاهده می کنید.

علائم پسوریازیس

در صورتی که فرد به این بیماری مبتلا باشد، همان‌طور که اشاره شد چرخه‌ سلولی سلول‌های پوستی به هم می‌ریزد و سلول‌ها بیش از حد تقسیم می‌شوند. این فرایند موجب ایجاد زخم‌هایی نقره‌ای رنگ و ضخیم بر سطح پوست می‌شوند؛ که اغلب قرمزی و سوزش و خارش را نیز به همراه دارند. از دیگر علائم این بیماری ضخیم شدن ناخن‌ها، پوست خشک و ترک‌خورده و نقاط پوسته‌پوسته شده در پوست است. گاهی مفاصل متورم و سفت‌شده نیز با دیگر علائم بیماری پسوریازیس همراه است.

انواع خفیف این بیماری صرفا از نظر زیبایی برای فرد آزاردهنده است ولی انواع شدید آن دردهای بسیاری برای فرد به همراه می‌آورد و موجب تغییر شکل و از کار افتادگی برخی نواحی در بدن فرد می‌شود.

انواع پسوریازیس

• پسوریازیس ناخن
• پسوریازیس پلاکی
• پسوریازیس گوتات
• آرتریت پسوریاتیک
• پسوریازیس معکوس
• پسوریازیس پوسچولار
• پسوریازیس پوست سر
• پسوریازیس اریترودرمی

پیشگیری از  پسوریازیس

بیماری پوستی پسوریازیس قابل اجتناب نیست، اما شما می‌توانید آن را کنترل کنید. افراد مبتلا به پسوریازیس ممکن است در دوره‌های زمانی هیچ نشانه‌ای نداشته باشند اما ناگهان بیماری‌شان عود کند و علائم آن نمایان شود.

متداول‌ترین عوامل تشدیدکننده این بیماری عبارتند از:

• استرس
• پوست خشک
• محرک‌های پوستی
• آب و هوای سرد
• سیگار کشیدن
• عفونت‌هایی مانند سرماخوردگی و گلودرد میکروبی
• بیماری‌هایی که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند
• داروهای خاص مانند بتابلاکرها برای درمان فشار خون بالا

اقدامات دیگر برای پیشگیری

علی‌رغم عدم امکان پیشگیری کامل از حملات پسوریازیس، علاوه بر درمان‌های پزشکی، با بکارگیری برخی راهکارهای خانگی می‌توان خطر شعله‌ور شدن حملات و علائم ناشی از آن را کاهش داد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• کاهش استرس؛ با انجام یوگا، ورزش و مدیتیشن و یا انجام همه‌ آن‌ها باهم
• داشتن یک رژیم غذایی مناسب و حفظ وزن سالم
• شناسایی مواد خوراکی تشدید کننده حملات و عدم مصرف غذاهای تحریک‌کننده
• مشاوره و صحبت با افرادی که از این بیماری رنج می‌برند و یا تجارب مشترکی با شما دارند
• عدم استعمال دخانیات و الکل

برخی درمان‌های خانگی برای از بین بردن یا کاهش “خارش‌های پوستی” عبارتند از:

• مرطوب نگه داشتن پوست؛ برای این منظور می‌توانید از یک متخصص، برای معرفی و انتخاب کرم مناسب پوست‌تان کمک بگیرید
• استفاده از کمپرس یخ و یا گرفتن دوش آب سرد به مدت 10 دقیقه

نکته: از دوش گرفتن با آب داغ خودداری کنید! این کار باعث خشکی پوست و بدتر شدن علائم‌ می‌شود.

جمع بندی

اگر خودتان یا کسی از آشنایان و اطرافیان شما به این بیماری مبتلا باشد باید بدانید که به علت مزمن بودن پسوریازیس یک حالت کلافگی در فرد به وجود می آید. اما باید بدانید که چاره ای جز انجام مداوم روتین پوستی درمانی برای بیماری پوستی پسوریازیس وجود ندارد و هر چقدر کم که کلافه کننده و خسته کننده باشد باید آن را انجام داد. امیدوارم مقاله برای شما مفید باشد.

منبع: بیماری پوستی پسوریازیس سایت لافارر

چرا دچار پرش پلک می‌شویم؟

گاهی فعالیت الکتریکی مغز باعث می شود تا سلول های عصبی، بدون وجود هیچ محرک داخلی و یا خارجی، پیام هایی را برای عضلات بدن ارسال کنند و باعث اسپاسم آن ها شوند. البته همان طور که می دانید این نوع اسپاسم، معمولاً مدت زمان زیادی ادامه نمی یابد و پس از چند ثانیه تا چند دقیقه متوقف می شود.

پرش پلکی که هر از چندگاه یک بار اتفاق می افتد، احتمالاً نتیجه همین فعل و انفعالات است.

اگر پرش پلک تان چند دقیقه تا چند روز ادامه پیدا کند، ممکن است علت آن، تحریک بیش از حد عضله یا خستگی مفرط، به دلیل موارد زیر باشد:

• مصرف بیش از حد کافئین
• برنامه خواب نامنظم یا ناکافی
• استرس
• خشکی چشم
• و برخی موارد مشابه

خواب منظم و بهبود کیفیت خواب، کاهش مصرف قهوه و کافئین و یا استفاده از قطره اشک مصنوعی، معمولاً می تواند یک پریدن پلک ساده را بدون نیاز به مراجعه به پزشک برطرف کند.

اما اگر با رعایت این موارد بازهم پرش پلک شما ادامه پیدا کرد، حتماً باید به چشم پزشک مراجعه کنید، زیرا ممکن است به مشکل جدی تری دچار باشید که نیازمند درمان است.

بیماری های مرتبط با پرش پلک

شایع ترین نوع پرش پلک مزمن را می توان “بلفارواسپاسم خوش خیم” و “اسپاسم همی فاسیال” (پرش های غیر ارادی و مکرر نیمی از صورت) دانست.

بلفارواسپاسم

بلفارواسپاسم (Blepharospasm) نوعی اختلال عصبی نادر است، که باعث اسپاسم و انقباض عضلات در اطراف چشم می شود.

این بیماری ممکن است در ابتدا مانند یک پریدن پلک ساده ظاهر شود اما اگر برای درمان آن اقدامی نکنید، به تدریج بدتر می شود. در برخی موارد این اسپاسم ها، آنقدر شدید هستند که باعث بسته شدن کامل چشم برای چند ساعت می شوند.

محققان هنوز درمورد علل قطعی و دقیق “بلفارواسپاسم” اطمینان ندارند. اما اغلب آن ها معتقدند که دلیل این اختلال، ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی است.

یک نظریه رایج در مورد علت پدیدار شدن این اختلال این است که عوامل ذکر شده، منجر به عملکرد نادرست هسته های قاعده ای مغز می شوند. درواقع هسته های قاعده ای مغز، نقش تنظیم عملکرد حرکتی بدن را بر عهده دارند و در مهار حرکات غیر عادی و نامنظم عضلات بدن، نقش مهمی را ایفا می کنند. در نتیجه زمانی که این نقش تنظیم کننده دچار اختلال شود، یکی از عوارض آن می تواند انقباض و پرش عضلات پلک باشد.

بر اساس اعلام سازمان ملی بیماری های نادر ایالات متحده، بلفارواسپاسم خوش خیم، چندین نشانه اولیه دارد که به کمک آن ها می توانید این اختلال را از پریدن پلک ساده تشخیص دهید. این نشانه ها و علایم عبارتند از:

• درگیری هر دو چشم
• پلک زدن به طور مداوم
• اسپاسم سایر عضلات صورت
• تحریک پذیری چشم ها در نور زیاد و موقعیت های استرس زا
• طولانی شدن زمان اسپاسم ؛ معمولاً یک ساعت یا بیشتر از آن

اسپاسم نیمه صورت (همی فاسیال)

اسپاسم نیمه صورت (Hemifacial spasm) نیز ممکن است با پریدن پلک ساده اشتباه گرفته شود؛ زیرا این اختلال معمولاً با درگیر کردن عضلات اطراف چشم شروع می شود.

با این حال، در نهایت این اسپاسم ها، در دیگر عضلات همان سمت از صورت گسترش می یابند و باعث می شوند تا عضلات فک، دهان، گونه و گردن نیز درگیر شده و به صورت خود به خودی دچار انقباض شوند.

اسپاسم نیمه صورت یا همی فاسیال نیز یک اختلال عصبی نادر است، اما علت بروز آن همانند بلفارواسپاسم، عملکرد نادرست ساختارهای عمقی مغز نیست.

محققان معتقدند که اسپاسم همی فاسیال بر اثر تحریک عصب صورت ایجاد می شود. این تحریک زمانی اتفاق می افتد که یک رگ خونی مجاور، فشار زیادی بر عصب وارد کند.

علائمی که توسط آن می توانید به تشخیص و تفاوت اسپاسم نیمه صورت، از بلفارواسپاسم و پریدن پلک ساده برسید؛ شامل موارد زیر می شود:

• این مشکل عمدتاً یک چشم را درگیر می کند.
• در صورت ابتلا ممکن است در فاصله بین انقباضات، ضعف عضلات صورت را نیز تجربه کنید.
• شدت اسپاسم نیمه صورت معمولاً ثابت است و تغییر نمی کند.
• برخی از افراد در گوش سمت درگیر اسپاسم نیمه صورت، صدایی مانند کلیک می شنوند.
• اسپاسم نیمه صورت ممکن است از چند ساعت تا چند روز ادامه پیدا کند.

سایر اختلالات مرتبط با پریدن پلک

اختلالات حرکتی دیگری که ویژگی هایی مشابه با بلفارواسپاسم خوش خیم و اسپاسم نیمه صورت دارند، عبارتند از:

فلج بِل: در اثر التهاب یا آسیب به عصب های صورت ، این اختلال باعث فلج شدن موقت یک سمت صورت می شود. اکثر دانشمندان معتقدند که این بیماری در اثر یک عفونت ویروسی اتفاق می افتد.

سندرم مِیگ (Meige Syndrome): نوعی اختلال عصبی نادر است که سبب ایجاد اسپاسم های هم زمان در گونه ها، دهان، زبان و گردن می شود.

دیسکینزی تاخیری: نوعی اختلال حرکتی است که با پیچ خوردگی غیر ارادی زبان، دهان یا لب ها و همچنین افزایش تعداد پلک زدن مشخص می شود. در اکثر موارد، این اختلال در اثر عوارض جانبی مصرف طولانی مدت داروهای ضد سایکوز بروز پیدا می کند.

افراد مبتلا به بیماری های تحلیل برنده سیستم عصبی مانند ام اس یا بیماری پارکینسون، ممکن است اسپاسم پلک چشم را نیز تجربه کنند. با این حال، فرد در صورت ابتلا به این نوع بیماری ها، علائم متعدد دیگری از جمله مشکلات شناختی، لرزش اندام ها و دشواری در تحرک را نیز تجربه خواهد کرد.

سندرم تورت (Tourette) یا اختلال تیک نیز ممکن است شامل یک الگوی مکرر پریدن پلک باشد، که البته معمولاً با حداقل یک تیک حرکتی یا صوتی دیگر همراه می شود.

گفتنی است در برخی موارد نیز، پرش پلک می تواند در اثر یک آسیب فیزیکی یا تحریک خود چشم اتفاق بیافتد و دلیل بروز آن تحریک عصب یا اختلال عملکرد عصبی نباشد. چند مثال معمول در این زمینه عبارتند از:

• خراشیدگی قرنیه
• رشد مژه ها به سمت داخل چشم یا تریکیازیس
• التهاب پلک یا بلفاریت
• برگشتگی پلک به سمت داخل یا انتروپیون
• تشخیص و درمان پریدن پلک
• اختلال بلفارواسپاسم و اسپاسم نیمه صورت، هر دو، نیاز به تشخیص و درمان توسط متخصص دارند.
  

بلفارواسپاسم

هیچ تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص بلفارواسپاسم وجود ندارد. بنابراین ضروری است که برای تشخیص آن به یک چشم پزشک مراجعه کنید.

برای تشخیص این عارضه، پزشک یک ارزیابی بالینی کامل انجام داده و سابقه پزشکی شما را (در صورت ابتلا به پریدن پلک) در نظر می گیرد.

اگر بلفارواسپاسم شما مثبت تشخیص داده شود، راه های متعددی برای درمان آن وجود دارد. از جمله:

تزریق بوتاکس (سم بوتولینوم): این روش به عنوان بهترین راه درمان در نظر گرفته می شود. تزریق بوتاکس باعث تضعیف عضلات کنترل کننده پلک شده و در نتیجه به تسکین اسپاسم ها کمک می کند. آثار بوتاکس معمولاً تا سه ماه ماندگاری دارد و بعد از این مدت باید آن را تکرار کرد.

داروهای خوراکی: اگر تزریق بوتاکس باعث تسکین علائم نشود، پزشک داروهایی را تجویز خواهد کرد که به مهار پیام های حرکتی بیش از حد مغز کمک می کند.

عمل جراحی: اگر درمان های ذکر شده موثر نبود، ممکن است پزشک عمل جراحی را ضروری بداند. بر اساس اعلام بنیاد تحقیقات بلفارواسپاسم خوش خیم ایالات متحده، موثرترین درمان جراحی برای این بیماری، عمل میِکتومی یا برداشتن عضله است. در این روش، همه یا تعدادی از عضلاتی که در بسته شدن پلک نقش دارند برداشته می شوند. این گزینه یکی از آخرین راهکار هاست و پزشکان تنها زمانی از آن استفاده می کنند که بلفارواسپاسم، باعث کاهش دید و اختلال در بینایی شود.

تحریک عمقی مغز: این درمان، روش نسبتاً جدیدی است که پزشکان از آن برای درمان گروهی از اختلالات عصبی-عضلانی مانند پارکینسون و دیستونیا نیز استفاده می کنند. در این روش، به کمک جراحی، یک الکترود درون جمجمه قرار داده می شود که با ارسال پالس های الکتریکی، به تنظیم نقاط دچار اختلال مغز کمک می کند. به این ترتیب، از ارسال پیام انقباض از مغز به عضلات جلوگیری می شود. مطالعات نشان می دهند این روش می تواند، بلفارواسپاسم را کنترل یا درمان کند.

اسپاسم نیمه صورت یا همی فاسیال

اسپاسم نیمه صورت نمی تواند با یک تست آزمایشگاهی تشخیص داده شود و نیاز به ارزیابی کامل توسط متخصص دارد.

درمان اسپاسم نیمه صورت مشابه بلفارواسپاسم است.

دو گزینه رایج درمانی این اختلال عبارتند از:

تزریق بوتاکس: این روش رایج ترین راه درمان اسپاسم نیمه صورت است.

عمل جراحی: موثرترین جراحی برای اسپاسم نیمه صورت، فشارزدایی میکروواسکولار (microvascular decompression) نام دارد. در این روش، نوعی اسفنج کوچک در امتداد عصب صورت قرار داده می شود تا از آن در برابر فشار رگ تحریک کننده محافظت شود و فشار وارده روی عصب کاهش پیدا کند.

درمان علل فیزیکی پرش پلک

همان طور که گفته شد، به جز دو مورد ذکر شده، جراحات و تحریکات فیزیکی پلک یا چشم نیز می توانند باعث پرش پلک شوند. این موارد معمولاً جدی نیستند و درمان آن ها می تواند شامل پماد آنتی بیوتیک و استروئیدها به منظور کاهش التهاب، یا جراحی جزئی برای ترمیم تاخوردگی پلک چشم باشد. در هر حال درمان این موارد نیز نیازمند ویزیت پزشک متخصص است.

آیا پریدن پلک نگران کننده است؟

پرش پلک بدون وجود علائم دیگر، به ندرت نشانه یک اختلال عصبی جدی است و معمولاً خودبه خود بهبود می یابد. با این حال، در صورتی که این مشکل بیش از یک هفته به طول بیانجامد، ضروری است که حتماً توسط پزشک ارزیابی شود.

قابل توجه است که حتی هیچ کدام از موارد نادر بلفارواسپاسم خوش خیم یا اسپاسم نیمه صورت که پیش تر شرح داده شد، کشنده نبوده و هر دو به راحتی قابل درمان هستند. پس اگر دچار پریدن پلک هستید و یکی از این دو اختلال برای شما تشخیص داده است، نگران نباشید. درمان های در دسترس برای این موارد، موفقیت آمیز هستند.